God is the East, God is the West

Abstract

U ovoj godini, godini na isteku, zaokružene su obljetnice dva značajna događaja u evropskoj književnosti i kulturi. Jedna je godišnjica Goetheovog „Zapadno-istočnog divana“, koji je objavljen u Štutgartu 1819, druga je godišnjica knjige profesora Madridskog univerziteta i katoličkog svećenika Miguela Asina Palaciosa „Muslimanska eshatologija u ʼBožanstvenoj komedijiʼ“ koja je izašla u Madridu 1919. Pojave ova dva djela nemaju, naravno, vrednosno usporediv značaj, jer su djela različitih uobličenja višeg smisla jezika i drukčijeg potvrđivanja u sopstvenom „naknadnom životu“, te, samim tim, i nesvodivih primarnih vidika saznanja i vrednovanja; „Zapadno-istočni divan“ je pjesničko djelo, a „Muslimanska eshatologija u ʼBožanstvenoj komedijiʼ“ je poetičko djelo, djelo saznanja i interpretiranja drugog pjesničkog ostvarenja. Međutim, više je razloga usljed kojih je moguće, i u određenoj mjeri potrebno, povezano obljetničko podsjećanje na djelo velikog Goethea i na knjigu španjolskog arabiste, koji je malo poznat izvan krugova evropskih studija islama i latinskog srednjovjekovlja.