Nurija Agić, BOSNA U EVROPSKIM ENCIKLOPEDIJAMA ili Hronologija krivotvorenja historijske logike, Bosanska riječ, Tuzla 2019, 421 str.

Iz štampe je izašla knjiga Bosna u evropskim enciklopedijama ili Hronologija krivotvorenja historijske logike autora Nurije Agića. Ona je jedna od rijetkih knjiga koja predstavlja bibliografiju objavljenih radova iz evropskih enciklopedija u vezi s Bosnom i Hercegovinom. Knjiga je rezultat višedecenijskog istraživačkog rada autora u većim evropskim bibliotekama, a posebno u Univerzitetskoj biblioteci u Upsali, u Švedskoj.

Za svaki navod i citat u navedenim enciklopedijama autor je dao faksimil naslovne stranice enciklopedije, godinu izdanja i stranicu na kojoj se spominje termin Bosna, uz citat iz enciklopedije, kao i komentar na navedeni tekst.

Knjiga je podijeljena u više zasebnih cjelina koje čitaoca vode iz jednog historijskog perioda u drugi, koje u kontinuitetu prate ime Bosna više od hiljadu godina. Predstavljena su 72 primjerka evropskih općih enciklopedija koje u svom nazivu imaju kao temelj odrednicu „Bosna“. Enciklopedije su generalno podijeljene hronološki na dvije, a geografski na tri osnovne grupe, odnosno grupe jezika, tačnije na latinsko, germansko i slavensko govorno područje.

U uvodnom dijelu knjige Bosna u evropskim enciklopedijama ili Hronologija krivotvorenja historijske logike autor pojašnjava i daje slijedeće podatke:

• Pojam enciklopedije, str. 9-10,
• Historija enciklopedistike, str. 11-14,
• Značaj enciklopedija kao izvora informacija, str. 15-16,
• Enciklopedija „znanja“ kao osnov dopuštanja genocida u Bosni, str. 17-21.

Tekstovi u knjizi Bosna u evropskim enciklopedijama ili Hronologija krivotvorenja historijske logike odnose se na zemlju Bosnu (Bosna, Bosnia) i narod istoimene zemlje (Bosanci, sinonim Bošnjaci). To su poglavlja:

- Romanske enciklopedije, str. 27-80 – dati su podaci iz 13 enciklopedija,

- Germanske enciklopedije, str. 83-226 – dati su podaci iz 27 enciklopedija,

• Slavenske enciklopedije, str. 229-336 – nalaze se podaci iz 21 enciklopedije,
• Ostale evropske enciklopedije, str. 367-382 – predstavljeni su podaci iz šest enciklopedija.

Za sve enciklopedije navedene u knjizi Bosna u evropskim enciklopedijama ili Hronologija krivotvorenja historijske logike navedeni su podaci (tom i str.) uz autorov komentar. Osim terminā zemlje Bosne i rijeke Bosne, kao i Bošnjaka, u enciklopedijama su navedeni mnogi pojmovi „bosanski“, kao i endemske vrste flore i faune s bosanskih prostora koji se redovno predstavljaju s prefiksom bosniensis.

Na kraju ove veoma vrijedne knjige dat je: Rezime, str. 383-390, Bibliografija primijenjena u enciklopedijskim tekstovima, str. 393-421 i Pogovor navedenoj bibliografiji, str. 423-424.

U poglavlju Bibliografija primijenjena u enciklopedijskim tekstovima autor Nurija Agić naveo je izvore koje su koristili autori za pisanje enciklopedija, sa imenom autora, naslovom rada ili knjige, oznakom stranice, mjestom i godinom izdanja.

U Pogovoru navedenoj bibliografiji autor naglašava, s djelimičnim izuzetkom teksta Enciklopedije Leksikografskog zavoda (Zagreb, 1982), da su sve ostale navedene enciklopedije tumačenje Bosne i njene ukupne historije preuzele iz literature koja se nalazi po bibliotekama različitih institucija.

Za pisanje knjige Bosna u evropskim enciklopedijama ili Hronologija krivotvorenja historijske logike autor Nurija Agić koristio se literaturom na mnogim jezicima u dugom vremenskom periodu kako bi uokvirio svoj rad i pripremio ga za štampanje. Izdavač ove knjige je Bosanska riječ iz Tuzle.

Knjiga Bosna u evropskim enciklopedijama ili Hronologija krivotvorenja historijske logike Nurije Agića nezaobilazno je štivo za pisanje nacionalne historije i historije susjednih zemalja, te se preporučuje široj naučnoj i čitalačkoj publici.

Hadžija Hadžiabdić