Dana 11. i 12. decembra 2015. godine u organizaciji Federalnog ministar- stva obrazovanja i nauke/znanosti održan je naučni skup pod nazivom „Her- cegovački naučnici/znanstvenici i tradicija istraživanja u Hercegovini“ koji je okupio brojne naučnike i istraživače iz Bosne i Hercegovine i inostranstva. Ovaj skup rezultat je zajedničkog rada Federalnog ministarstva obrazovanja i nauke, Muzeja Hercegovine, Arhiva Hercegovačko-neretvanskog kantona i Univerziteta „Džemal Bijedić“ u Mostaru. Povod za organizaciju ovoga nauč- noga skupa bila je 100. godišnjica rođenja istaknutog orijentaliste, istraživača i arhiviste Hivzije Hasandedića. Na skupu, koji je dao značajan doprinos istraživanju historije hercegovačke regije, ministrica dr. Elvira Dilberović, pod čijim se pokroviteljstvom ovaj naučni skup i održao, istakla je važnost prepoznavanja značaja teme ove konferencije i borbe za mastilo, jaku naučnu riječ, promišljanje i duhovno uzdignuće ljudskoga bića u trenutku kada se ne samo u Bosni i Hercegovini, već i cijelom svijetu susrećemo sa jednim vidom civilizacijskoga kraha i besmisla.
U predgovoru Zbornika Šaban Zahirović, odgovorni urednik ovoga izda- nja, ističe da postoji neizvjesnost po pitanju da li su i koliko shvaćeni napori i rezultati stvaralaca u oblasti znanosti, kulture i umjetnosti u Hercegovini. Jedan od onih koji su nadrasli sredinu u kojoj su živjeli, a koji zaslužuje posebnu pažnju jeste i Hivzija Hasandedić. Zaista je impozantan njegov rad na više polja kao što su historija, arhivistika, muzeologija, epigrafika, orijen- talistika i dr.
Sam skup je nastao na autonomno odabranim temama samih autora. Ukupno 45 radova podijeljeno je na slijedeće cjeline: 1. Institucionalizacija nauke/znanosti u Hercegovini, 2. Arheologija, 3. Historiografija, arhivistika,
4. Etnomuzikologija, 5. Književna i kulturna historija, filozofija, 6. Orijenta- listika, 7. Lingvistika, 8. Povijesno-pravne teme i 9. Povijest medicine.
U cjelini „Institucionalizacija nauke/znanosti u Hercegovini“ uvršteni su radovi: „RAZVOJ NAUKE I NAUČNIH USTANOVA U HERCEGO-
VINI NAKON DRUGOG SVJETSKOG RATA“ autorice Senije Milišić, “UNIVERZITET “DŽEMAL BIJEDIĆ” U MOSTARU KAO GENERATOR
RAZVOJA JUGA BOSNE I HERCEGOVINE“ Fuada Ćatovića i Alima Abazovića, „RAZVOJNO-ISTRAŽIVAČKI RAD U ZRAKOPLOVNOJ
INDUSTRIJI SOKO - MOSTAR (ili V.I. Soko – moj najbolji životni fakul- tet)“ čiji je autor Roko Markovina, te rad pod naslovom „PROFESOR DR.
SAFET KRKIĆ, EKONOMISTA, NAUČNIK I ISTRAŽIVAČ MOSTARA I
HERCEGOVINE“ autora Emira Fazlibegovića i Adila Joldića.
U cjelini „Arheologija“ uvršteni su radovi „TRAGOVIMA ARHEOLO- GA I NJIHOVA ISTRAŽIVANJA PROSTORA HERCEGOVINE” Snježane Vasilj, “STEĆCI U NAUČNOM OPUSU PAVE ANĐELIĆA“ Adisa Zilića,
te rad pod naslovom „DOPRINOS VUKOSAVE ATANACKOVIĆ-SALČIĆ U ISTRAŽIVANJU ANTIČKE HISTORIJE I ARHEOLOGIJE U HERCE-
GOVINI“ autora Almira Marića.
U cjelini „Historiografija, arhivistika“ nalaze se radovi „RAD PROF. HIVZIJE HASANDEDIĆA NA ORIJENTALNIM RUKOPISIMA I TUR- SKIM DOKUMENTIMA FRANJEVAČKOG ARHIVA U MOSTARU” Andrije Nikića, “BAŠAGIĆEVO ISTRAŽIVANJE SREDNJOVJEKOVNE HISTORIJE BOSNE I HERCEGOVINE” Saliha Jalimama, “IZUČAVA- NJE OPĆE I KULTURNE HISTORIJE HERCEGOVINE U OSMAN- SKOM PERIODU KROZ PUBLIKACIJE ORIJENTALNOG INSTITUTA U SARAJEVU (1950-2015) Elme Korić, “DOPRINOS MUHAMEDA A. MUJIĆA U PROUČAVANJU HISTORIJE MOSTARA I HERCEGOVINE” Faruka Taslidže, “PROF. DR. HAMDIJA KAPIDŽIĆ - ZNANSTVENIK I PROFESOR (30. 1. 1904.–16. 1. 1974.)” Vere Katz, “HAMID DIZDAR, ARHIVIST” Sejdalije Gušića i “HERCEGOVINA U HISTORIOGRAF- SKOM KALEIDOSKOPU: POGLEDI DR. AHMEDA S. ALIČIĆA” Ramize
Smajić.
U cjelini „Etnomuzikologija“ nalazI se rad Jasmine Talam pod naslovom
„TRAGOM ZABORAVLJENOG ETNOMUZIKOLOGA, FRA BRANKO MARIĆ”.
U cjelini “Književna i kulturna historija, filozofija” nalaze se sljedeći
radovi: “AKADEMSKI I PEDAGOŠKI DOPRINOS JOVE LJEPAVE IZU-
ČAVANJU I PREVOĐENJU KNJIŽEVNOSTI”, autora Srebrena Dizdara, “ZNATIŽELJNI DUH FRA PETRA BAKULE” Roberta Jolića, “NAUČNI I AKADEMSKI RAD ENESA DURAKOVIĆA” Dijane Hadžizukić, UTE- MELJENJE MODERNE BOŠNJAČKE KNJIŽEVNE HISTORIOGRA- FIJE (OD MEHMED-BEGA KAPETANOVIĆA LJUBUŠAKA DO DR.
SAFVET-BEGA BAŠAGIĆA) autora Sanjina Kodrića, “POVIJESNO-KUL- TURNE KONSTANTE FRA GRGE MARTIĆA” autora Ive Mire Jovića, “DR. SMAIL BALIĆ I ‘BOSANSKI POGLEDI’” autora Ibrahima Kajana, “PREPISIVAČKA DJELATNOST U KARAĐOZ-BEGOVOJ MEDRESI U
MOSTARU“ Alme Omanović-Veladžić, “TEMA MORIĆA U DUGOGO- DIŠNJEM ISTRAŽIVANJIMA ĐENANE BUTUROVIĆ“ Nirhe Efendić, “DOPRINOS ALIJE NAMETKA PROUČAVANJU USMENE PROZE BOŠNJAKA” Amira Derviševića, “NAUČNI RAD PROF. EMERITUS DR. ELBISE USTAMUJIĆ” Selme Raljević, “O UČENJACIMA I PJESNI-
CIMA HERCEGOVAČKOG SANDŽAKA U XVII STOLJEĆU” Sedada Bešlije, “DOPRINOS ALIJE NAMETKA U PRIKUPLJANJU FOLKLOR- NE GRAĐE MEĐU BOSANSKOHERCEGOVAČKOM DIJASPOROM U TURSKOJ“ Lebibe Džeko, “FORMIRANJE BIBLIOTEKE HAMI- DA DIZDARA KAO KONSEKVENCA NJEGOVOG ISTRAŽIVANJA ETNOGRAFSKE I POZORIŠNE TRADICIJE U BIH” Melide Travanjčić i “NAUČNO-KNJIŽEVNI ANGAŽMAN FILOZOFA KASIMA PROHIĆA”
Irme Marić.
U cjelini “Orijentalistika” nalaze se radovi “HERCEGOVAČKI AUTO- RI ŠERHOVA KAO ČUVARI ORIJENTALNO-ISLAMSKE KNJIŽEVNE BAŠTINE” Dželile Babović, i “UTJECAJ VIŠTA NA TEORIJSKO USMJE-
RAVANJE HIVZIJE HASANDEDIĆA“ Mevludina Dizdarevića.
U cjelini “Lingvistika” nalaze se radovi: “O RETORICI NAUKE I ŽANRU PREDGOVORA NA PRIMJERU GRAMMATICAE LATINOIILLYRICAE
FRA LOVRE LJUBUŠAKA IZ 1713.” Remzije Hadžiefendić-Parić, “MUHAMED ŠATOR I NJEGOV DOPRINOS BOSNISTICI” Alena Kalaj- džije, “EVALUACIJA NAUČNOG DJELA PROF. DR. ASIMA PECE U SVJETLU SAVREMENIH LINGVISTIČKIIH ISTRAŽIVANJA” Zenaide
Karavdić i Harisa Ćatovića, “DOPRINOS ALIJE ISAKOVIĆA BOSNI- STICI“ Edina Šatora, te “BOSANSKOHERCEGOVAČKI JUG I ČETIRI SINTAKSIČARA SAVREMENE HRVATSKE I SRPSKE LINGVISTIKE”
Jasmina Hodžića.
U cjelini “Povijesno-pravne teme” nalaze se radovi “MILE BORAS - PIONIR NAUKE RIMSKOG PRAVA” Dževada Drine i Benjamina Londrca, “MEHMED BEGOVIĆ - REFORMATOR ŠERIJATSKOG PRAVA” Enesa Durmiševića, “FRAGMENTI IZ SIDŽILA MOSTARSKOG KADIJE KAO DRAGOCJEN IZVOR SPOZNAJE SUBJEKTIVNOG NASLJEDNOG
PRAVA” Ajdina Huseinspahića, i “BIOGRAFIJA MOSTARSKOG MUFTI- JE AHMEDA, SINA MUHAMMEDOVA U SVJETLU NOVIH PODATA-
KA” Alije Dilberovića.
U cjelini “Povijest medicine” nalaze se radovi: “NAUČNOISTRAŽI- VAČKI RAD DR. JUSTINA KARLINSKOG U HERCEGOVINI” Husrefa Tahirovića,”AKADEMIK DRAGO PEROVIĆ (1888-1968) PRVI PRO- FESOR ANATOMIJE MEDICINSKOG FAKULTETA SVEUČILIŠTA U ZAGREBU” Berislava Topića, “NAUČNICI U OBLASTI ISTRAŽIVANJA
ZDRAVSTENOG SISTEMA U HERCEGOVINI” Arifa Smajkića i Aide Rudić, te rad “MALARIJA U HERCEGOVINI – ISTRAŽIVANJA” Zareme
Obradović.
Na kraju Zbornika navedene su biografije autora i indeks imena. Redakcijski odbor Zbornika čine: prof. dr. Elvira Dilberović, prof. dr.
Elvir Zlomužica, mr. sc. Sanela Kuko, mr. sc. Jasmin Branković, Mumin Isić, Asim Krhan i mr. sc. Šaban Zahirović.
Zbornik radova “Naučni skup Hercegovački naučnici/znanstvenici i tradicija istraživanja u Hercegovini“ predstavlja izuzetno vrijednu građu za buduće istraživače naučne i kulturne historije Hercegovine, te može poslužiti kao uzor za istraživačke projekte i drugih područja Bosne i Hercegovine.
Hamza Lavić