Džamije i njihovi vakufi u gradovima Kliškog sandžaka početkom XVII-og vijeka

Sažetak

Ovim radom se u početku daje pogled na gradove, odnosno naselja koja su imali status pokrajinskog grada (kasaba) na teritoriji Kliškog Sandžaka početkom XVII vijeka. Ovaj Sandžak je obuhvatao jugozapadno područje Bosne i Hercegovine i jugoistočno od Hrvatske, tačnije, od Konjica na istoku do Gospića na zapadu, zatim iz Klisa i Skradina u Soutu do rijeke Une na sjeveru. Na toj regiji početkom XVII vijeka bilo je 17 naselja sa statusom pokrajinskih gradova: Konjic, Prozor, Prusac, Oborci, Donji Vakuf, Gornji Vakuf, Livno, Sinj, Klis, Vrlika, Drniš, Skradin, Glamoč, Knin , Jezero, Zemunik i Hrvace.

Osnovni izvor za ovaj rad jeste obimna katastarska lista regije Kliški Sandžak koja se pojavila početkom XVII vijeka, između 1603. i 1617. godine. Na osnovu te bilježnice dati su podatci o džamijama koje koji su postojale u to vrijeme na navedenim mjestima, kao i vakufi koji su te džamije podržavali. Pored podataka o džamijama prikazani su podaci o prihodima i troškovima vakufa, kao i o zaposlenima koji su plaćeni iz sredstava vakufa. Ovi podaci, zapravo, predstavljaju rezime vakufnama. Kada se uzme u obzir činjenica da je samo jedna vakufnama očuvana, vakufnama Ferhat - paše Sokolovića za džamiju u Banja Luci u kojoj se spominju džamije Zemunik i Hrvace, očigledno je da su ti podaci iz bilježnice sasvim novi i da daju živopisnije slike o gradovima tog vremena.